Forum archeologii zawodowej - archeologia.org.pl

Stysz

[link widoczny dla zalogowanych]

Słoneczne Centrum: gdzie archeolog?!Małgorzata Rusek

Prac przy budowie Centrum Słonecznego nie nadzoruje archeolog. W ziemi mogą być pamiątki po stacjonujących tu wojskach carskich i polskich oraz szczątki powstańców styczniowych. O tym, że pracują tam maszyny budowlane, konserwator zabytków dowiedział się od "Gazety".

Pomiędzy ulicami Chrobrego, Struga, Kelles-Krauza i Malczewskiego, gdzie powstaje Centrum Słoneczne, od początku XIX w. były koszary. Jeszcze do tej pory stoją niektóre budynki pokoszarowe (m.in. TPD, Ośrodek Interwencji Kryzysowej, mieszkania socjalne), inne rozebrano w ostatnich latach. Koszary powstały w 1818 r. na rozkaz naczelnego wodza wojsk polskich Wielkiego Księcia Konstantego Pawłowicza Romanowa - brata Aleksandra I. Stacjonował tu pułk piechoty i kompania artylerii pieszej, były też szopy dla armat i stajnie dla koni. Po odzyskaniu niepodległości koszary przejęło odrodzone wojsko polskie, od 1922 roku stacjonował tu 72. radomski pułk piechoty.

- Koszar już nie ma, ale pozostały zasypane piwnice budynków. Tam nikt nigdy nie robił żadnych badań archeologicznych i można się spodziewać, że w ziemi mogą być pozostałości po stacjonujących tu wojskach, może pamiątki po radomskim pułku. Musimy też pamiętać, że tam więziono powstańców styczniowych, przeprowadzano egzekucje. W ziemi mogą więc być szkielety ludzkie. Pamiętam, że gdy budowano liceum im. Marii Konopnickiej, znaleziono kilka powstańczych szkieletów - mówi Aleksander Sawicki ze Społecznego Komitetu Ratowania Zabytków Radomia.

Zarówno Sawicki, jaki i członkowie Radomskiego Stowarzyszenia Ochrony Zabytków Militarnych są zaniepokojeni, że na ten teren wjechały ciężkie maszyny budowlane i zaczęły się prace ziemne.

Nadzoru archeologicznego jednak nie ma - co zgodnie potwierdzają i konserwator zabytków, i przedstawiciel inwestora.

O tym, że zaczęły się już prace w biurze konserwatora zabytków, dowiedzieli się od nas, mimo że informowaliśmy, już o tym, a nawet publikowaliśmy zdjęcia maszyn budowlanych pracujących na tym terenie.

- Część terenu za Ośrodkiem Interwencji Kryzysowej jest pod ochroną konserwatorską. Inwestor otrzymał od nas zgodę na przebudowę drogi obsługującej zaplecze budowy na tym terenie. Natomiast co do pozostałej części nieruchomości w sierpniu inwestor został zobowiązany do uzgodnienia szczegółowego projektu również z konserwatorem zabytków. Do tej pory taki wniosek do nas nie wpłynął - informuje Witold Bujakowski z radomskiej delegatury Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Warszawie.

Gdyby taki wniosek wpłynął, to - jak zapewnia Bujakowski - inwestorowi nakazano by co najmniej nadzór archeologa. - Najlepiej byłoby tam zrobić wyprzedzające badania archeologiczne polegające na odwiertach i sprawdzeniu wykrywaczem metali. Bo pełne badania archeologiczne na tak dużym obszarze byłyby szalenie kosztowne i trwałyby kilka lat. W obecnej sytuacji nadzór wystarczy - wyjaśnia Bujakowski.
Problemu nie widzi inwestor. - Nadzoru archeologicznego jeszcze nie ma, bo w tej chwili prowadzone są prace przygotowawcze i rozbiórkowe przy stadionie. Właściwe prace ziemne dopiero się rozpoczną. Firma, która je wykonuje - Pol Aqua z Warszawy - ma doświadczenie przy inwestycjach prowadzonych na terenach objętych ochroną konserwatorską. Gdy rozpoczną się prace ziemne, firma zgłosi się do konserwatora po uzgodnienia i wytyczne, do których z pewnością się zastosuje - zapewnia Rafał Dziewięcki, rzecznik radomskiej inwestycji Centrum Słoneczne. Jak dodaje, inwestor zdaje sobie sprawę z historycznej przeszłości miejsca, na którym buduje. - Nasz projekt nawet nawiązuje kilkoma elementami do charakteru tego miejsca - informuje Dziewięcki.

- Mamy tak niewiele pamiątek dotyczących historii naszego miasta i 72. pułku piechoty. Tak naprawdę nawet guzik żołnierza czy fragment uzbrojenia będzie wartościowym odkryciem. Czy ktoś czuwa nad tymi pracami? Być może tracimy jedyną i ostatnią szansę na sprawdzenie, co zostało w ziemi po koszarach - mówią członkowie RSOZM.

- W poniedziałek podejmiemy decyzję, co z tym dalej zrobić - mówi Witold Bujakowski.

Źródło: Gazeta Wyborcza Radom, 2007-11-23

Stysz

[link widoczny dla zalogowanych]

Stysz

Znowu coś zostanie zrobione wyłącznie dzięki czujności prasy i lokalnego społeczeństwa.

[link widoczny dla zalogowanych]

Stysz

[link widoczny dla zalogowanych]

Odkopali pierwsze znaleziska na budowie

Wystarczyło kilka godzin poszukiwań, a z ziemi na terenie budowy Centrum Słonecznego wyłoniły się pierwsze znaleziska - pozostałości po stacjonujących tu wojskach

We wtorek zgodnie z zapowiedzią na placu budowy u zbiegu ulic Chrobrego, Kelles Krauza i Struga pojawili się członkowie Stowarzyszenia Ochrony Zabytków Militarnych przy Muzeum Orła Białego w Skarżysku Kamiennej. To właśnie z muzeum inwestor podpisał umowę na przeprowadzenie badań archeologicznych.

- Na razie mamy sporo drobiazgów, ale i tak są to ciekawe znaleziska - uważa Dariusz Organ ze stowarzyszenia. Spod ziemi wydobyto amunicję strzelecką, łuskę od rakietnicy, saperkę wojskową z okresu przedwrześniowego, resztki siodeł, a także aluminiowe gary, patelnię miedzianą i fragmenty naczyń z kantyny oficerskiej. Na niektórych zachowało się oznakowanie.

Pod koniec dnia badacze natrafili na starą, zasypaną studnię. W wydobytej ziemi i gruzie znaleźli metalowe klamry i sztaby. - Przepiękna robota, ani krzty rdzy - zachwycali się wykonujący badania.

Prace odbywają się pod okiem archeologa, wszystkie znaleziska zabezpieczono. Dzisiaj badacze powrócą na teren budowy. W sumie do sprawdzenia mają dziesięciohektarowy obszar dawnych koszar wojskowych. Stacjonowały tu garnizony państw zaborowych, po odzyskaniu wolności odrodzone wojsko polskie, a od 1922 roku 72. Radomski Pułk Piechoty, po którym zachowały się nieliczne pamiątki. Niewykluczone, że w ziemi mogą znajdować się niewybuchy lub ludzkie szkielety, na tym terenie przeprowadzano egzekucje na powstańcach styczniowych.

Źródło: Gazeta Wyborcza Radom