Forum archeologii zawodowej - archeologia.org.pl

ghost

Byłem na różnych stanowiskach archeologicznych, gdzie prace były prowadzone metodami mechanicznymi bądź też warstwowymi. Osobiście uważam, że powinno się prowadzić eksplorację metodą warstwową, jest może bardziej czasochłonna ale znacznie dokładniejsza. A przecież zależy nam na uzyskaniu jak największej liczby informacji ze stanowiska a nie tylko je przebadać i dowiedzieć się czegoś przy okazji. A co wy sądzicie i która metoda do was bardziej przemawia?

Stysz

Nie wiem, ja też byłem na różnych stanowiskach i wiem, że to nie taka prosta sprawa.

Ogólnie zależy to od:

1. stanowiska
2. strategii eksploracji
3. powierzchni badań
4. formy stosowanej dokumentacji polowej
5. formy obiektów (stanowiska) - dostosowania strategii ekspolracji do odkrytywanych obiektów.

Podzielę się kilkoma przykładami, kiedy co warto robić.

Kiedyś byłem na jednych wykopaliskach, (to było na początku studiów).

Na uczelniach panowała „moda”, że nowoczesny archeolog – to taki, który stosuje eksplorację stratygraficzną. I jeden młody magister chciał, być nowoczesny. A lato było suche, kilka dni przed zerwaniem murawy przeszła silna burza. Potem znowu zrobiło się bardzo gorąco i ziemia wyschła (wykop był na stoku wzniesienia).

Po zerwaniu trawy i humusu widoczna była szara sucha ziemia, pod nią ciemniejsza bardziej wilgotna, pod nią znowu bardziej szara i twarda, ciemniejsza warstwa uznana została za warstwę kulturową, ta pod nią za starszą – granica pomiędzy nimi za strop i spąg – po wybraniu ciemniejszej warstwy wyszedł obraz księżycowy.

A wszystko dlatego, że deszczu wystarczyło na zwilżenie gruntu do pewnej głębokości – głębiej ziemia była znowu sucha, woda nie wsiąkała równomiernie bo był to stok, spływała, tam gdzie powstały kałuże wody wsiąkło więcej i dotarła głębiej (powstał dołek), tam gdzie spłynęła wsiąkło jej mniej (powstała górka).

Niezły był ubaw Smile

na szczęśnie stanowisko okazało się „niewypałem”.

Do czego zmierzam – aby prowadzić badania stratygraficzne potrzeba bardzo dużo doświadczenia terenowego, uświadomiły to badania w Gdańsku, jak tam łatwo było o błędy w interpretacji. Potrzeba naprawdę bardzo doświadczonego archeologa do takich badań, jak ktoś nie ma doświadczenia, bezpieczniejsze będą warstwy arbitralne – ale bardzo często warstwy arbitralne są korzystniejsze od badań stratygraficznych…o tym potem...

Potem napiszę o Gdańsku i obiektach, jakie jak kopać i oraz roli dokumentacji w strategii.
Teraz muszę kończyć.

Filimer

Wszystko zależy do stanowiska, obiektu etc. Warswty arbitralne są najlepsze w 80% przypadków,tym bardziej, że w trakcie eksploracji warswtowej gubi się od 10 do 40% warstw, które "wychodzą" w eksploracji warstwą mechaniczną (wiem to z własnego doświadczenia). Generalnie uważam, ze najlepsza jest eksploracja mechaniczna na poziomie rozpoczęcia badań, przy konkretnych obiektach można zaś zastosować w uzasadnionym wypadku eksplorację warstwową. Oczywiście dotyczy to głównie obiektów takich jak piecie, mielerze, dymarki, groby etc. W zwykłych obiektach nie ma to praktycznie sensu. Bo warstwy w nich (poza tzw. warstwą użytkową) powstają często podczas naturalnego procesu depozycji. Na stanowiksach wielowarstwowych trzeba zaś mieć niesamowicie wyczulone oko (i nie tylko), aby złapać koniec jednej, a początek inne warstwy,lepiej więc eksplorować całość mechanicznie. Nie wyobrażam sobie też eksploracji warswowej w przypadku skomplikowanych relacji stratygraficznych. Najlepsza jest jednak stara dobra szkoła prowadzenia badań tak, aby na podstawie dokumentacji warstwą mechaniczną móc skontruować trójwymiarowy model obiektu. Jakość badań zależy zresztą głównie od jakości dokumentacji, a więc więcej do powiedzenia ma zasób zgromadzonych informacji, niż sama metoda.

Stysz

Zapomniałem o tym temacie.

Stysz

Plan 1

Plan 2

Plan 3

To może podyskutujmy, co widać co jest pod czym oraz, co jak powinno być eksplorowane.

Na początek zwróciłbym uwagę na stratygrafię wypełniska wkopu pod latrynę warstwa 994, 1002, 968, 969, 1040

także na styk 1012 oraz jego relację do warstwy użytkowej 965 oraz 1003

Pytanie. Co jest starsze a, co młodsze?

To wypełnisko wkopu pod latrynę zasypane było wymieszanym gruntem z wykopu, jak się wrzuciło na taczkę piasek to jest piasek jak się wrzuciło ciemną ziemie to jest ciemna ziemia, ale stratyfikacyjnie to jest jedna warstwa powstała w jednym czasie (podczas budowy latryny).
Jaki sens miało wybieranie tego zasypiska metodą stratygraficzną?

Urszula Ruszkowska

Za moich czasów (jestem emerytką) takich możliwości komputerowych nie było. Wykopaliska prowadziłam w sposób tradycyjny. Jeszcze się wtedy robiło odręczne rysunki kolorowymi kredkami.
Tylko raz udało mi się eksplorować warstwy stratygraficznie we wnętrzu wieży w Bieławinie, ale tam miałam bardzo prosty układ. Poszczególne warstwy składały się z różnych materiałów ułożonych poziomo (gruz, piasek, spalenizna, kruszywo wapienne i znów spalenizna - o ile dobrze pamiętam). Ten wykop posłużył mi za podstawę analizy przy opracowaniu. Natomiast kolega, który kontynuował badania, tak się nie cackał (kopał mechanicznie) i z jego wykopami miałam problem przy opracowaniu. Warstwy z profilu nie zgadzały się z warstwami mechanicznymi, a materiał ceramiczny z nich został przemieszany.
Teraz młodsi koledzy starają się kopać stratygraficznie, ale nie zawsze to się udaje. Próbowałam zastosować tą metodę na stanowisku lessowym, gdzie miałam osadę neolityczną i grodzisko wczesnośredniowieczne i tu się nie dało. Na lessach warstwy kulturowe niewiele się różnią, zachodzą silne procesy podepozycyjne, które je często ujednolicają. Pamiętam, jak znalazłam przęślik neolityczny w warstwie, którą uznałam za calec. Trudno mi było odróżnić warstwy kulturowe od warstw naturalnych.

gasa

Urszula Ruszkowska

Ale ja wtedy jeszcze nie byłam doświadczona, bo prowadziłam te badania 30 lat temu.

Filimer

Smilodon populator

My archeolodzy jesteśmy prostymi ludźmi, więc proponuję prostą zasadę: miasta (i ogólnie architekturę) kopiemy stratygraficznie, a resztę mechanicznie. Inaczej się pogubimy i trudno będzie nas znaleźć.

Filimer

Smilodon populator

Dałem się przekonać. Murek z cegieł na pewno damy radę przekopać na sztych i ładnie splantować, ale obawiam się, że jak dojdziemy do kamiennych fundamentów, to niejedną flaszkę będę musiał postawić.

Filimer

Smilodon populator

W takim razie chyba się nie dogadaliśmy.

Filimer